Partnerstwo dla Biskupiej Górki
18 października 2011 roku odbyło się posiedzenie nowo powstałego Partnerstwa dla Biskupiej Górki, w którym uczestniczy Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna.
Po wielowątkowej i momentami burzliwej debacie z 6 października 2011 roku nad losem Biskupiej Górki − jednej z najbardziej zaniedbanych dzielnic Gdańska, na której rewitalizację do 2014 roku miasto nie przeznaczyło żadnych pieniędzy − przyszedł czas na kolejne spotkanie w tej sprawie. Tym razem odbyło się ono w nieco węższym gronie osób reprezentujących, uformowane na podstawie wcześniejszej Grupy Inicjatywnej, Partnerstwo dla Biskupiej Górki. Zebrano się w Szkole Podstawowej nr 21, a wśród uczestników znaleźli się mieszkańcy Biskupiej Górki, radni dzielnicy, dyrektor SP nr 21, posłanka Agnieszka Pomaska, przedstawiciele Fundacji Dialogu Kultur AITE, Stowarzyszenia WAGA, Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej, Gdańska 2016.
Również na tym spotkaniu problemów i wątków poruszono bardzo wiele. Jednym z najistotniejszych na tym etapie działań na rzecz Biskupiej Górki wydaje się potrzeba oddolnej inicjatywy oczyszczenia przez samych mieszkańców korytek odpływowych, którymi powinny spływać z bardzo stromego terenu wody opadowe i roztopowe; chodzi więc o udrożnienie odwodnienia w terenie zielonym, by górka nie nasiąkała. Problem dotyczy osypujących się i podmywanych skarp. Mieszkańcy, podejmując się tego zadania, mają okazję pokazać władzom miasta, że nie czekają biernie na pomoc, lecz sami starają się ratować swój teren. Jednocześnie byłaby to okazja do bliższego poznania się i integracji. Jeden z uczestników spotkania określił taką akcję mianem “miejskiej partyzantki” i zaproponował, by wzorem innych miast, na przykład Łodzi, gdzie już tak działano, wystawić władzom miasta pseudofakturę, co zobliguje urzędników do zajęcia się sprawą osiedla. Pierwszym krokiem ma być wizyta przedstawicielI mieszkańców Biskupiej Górki w Gdańskich Melioracjach z prośbą o wskazanie w terenie zarośniętych miejsc odpływowych, które należy oczyścić.
Dyrektor SP nr 21 Lidia Lisińska wspomniała o tym, że akcja o podobnym charakterze – ratowania kasztanowców – odbywa się już na Biskupiej Górce z udziałem zarówno uczniów, jak i dorosłych mieszkańców osiedla.
Wspomniano też o ogólnym zaśmieceniu terenu Biskupiej Górki, o miejscach traktowanych jako wysypiska śmieci, a także o grasujących tu szczurach, które gnieżdżą się w zamurowanych pustostanach. Pani poseł Agnieszka Pomaska zaznaczyła, że należy takie rzeczy zgłaszać do odpowiednich służb, nie zrażając się, jeśli nie każde zgłoszenie odniesie natychmiastowy skutek.
Mieszkańcy zgłosili problem braku miejsca przeznaczonego do wyprowadzania psów – warto byłoby zorganizować coś w rodzaju wybiegu dla czworonogów, aby nie zanieczyszczały placu zabaw dla dzieci i miejsc zielonych.
Podniesiono kwestię “rozjeżdżenia” dzielnicy przez samochody – ruch samochodowy wzmógł się w ostatnich latach wielokrotnie, wielu kierowców traktuje teren Biskupiej Górki jako skrót – stan jezdni jest bardzo zły. Zaproponowano, aby uczynić z osiedla strefę zamieszkaną, a zatem wprowadzić ograniczenia prędkości, położyć muldy spowalniające, zakazać wjazdu samochodom ciężarowym, pewne ulice czy odcinki ulic ustalić jako jednokierunkowe.
Kolejną poruszoną kwestią było znalezienie lokalu, w którym można by zorganizować dom sąsiedzki – miejsce spotkań, imprez, zajęć, na przykład zajęć kulturalnych czy sportowych. Dwie konkretne propozycje takich zajęć to aikido i joga. Przedstawiciel Fundacji Dialogu Kultur AITE Robert Gębal mówił o pożytku popularyzowania sztuki walki całkowicie pozbawionej elementów przemocy, jaką jest aikido. Zwrócił uwagę, że w południowym Gdańsku nie ma żadnego centrum aktywizującego dzieci, młodzież i dorosłych poprzez sport i rekreację, dającego możliwość rozwijania pasji. Lokalem, który mógłby być zaadaptowany do takich potrzeb, jest była siedziba MOPS-u, w której już kiedyś działała świetlica osiedlowa. Partnerstwo powinno zwrócić się do miasta o lokal, ale liderem musi być jakieś stowarzyszenie, które udzieli osobowości prawnej.
Istotne zagadnienie, o którym dyskutowano, to potrzeba konkretnej koncepcji, wizji rewitalizacji Biskupiej Górki. Powinna powstać grupa pracująca nad mapą rozwoju dzielnicy oraz koncepcją rewitalizowania jej zabudowy. Pojawił się pomysł zaproszenia do współpracy pracownika Politechniki Gdańskiej z Wydziału Architektury, który w ramach prowadzonych zajęć zaangażowałby w ten temat grupę studentów. Chodzi o stworzenie założeń, planu działań rewitalizacyjnych, o projekt i wizualizację stanu po przeprowadzeniu takich działań.
Zwrócono również uwagę na kwestię mających powstać na terenie Biskupiej Górki ścieżek rowerowych – warto byłoby zapoznać mieszkańców z planami miasta w tym zakresie, podobnie jak z planem rozbudowy dróg, na przykład budową nowej ul. 3 Maja.
Po raz kolejny poruszono sprawę braku oświetlenia – na Biskupiej Górce po zmroku jest ciemno.
Dyskutowano nad ewentualnością udostępnienia dla zwiedzających wieży widokowej na terenie Komendy Wojewódzkiej Policji. Posłanka Agnieszka Pomaska zaproponowała, aby zwrócić się do Muzeum Historycznego Miasta Gdańska o objęcie tej części obiektu, siedziby Policji, opieką, tak aby ludzie mogli korzystać z tej niewątpliwej atrakcji – to chyba najlepszy punkt widokowy na Gdańsk. Przypomniano też o niszczejących, porośniętych drzewami bastionach.
Pod dyskusję poddano sprawę administracyjnego wyodrębnienia Biskupiej Górki, tak aby nie tylko historycznie, ale także administracyjnie stanowiła osobne osiedle – obecnie część jej historycznego obszaru zalicza się do dzielnicy Chełm, a część do Śródmieścia.
Zwrócono uwagę, że Biskupia Górka nie ma od pewnego czasu własnego dzielnicowego – obecnie funkcję tę pełni “z doskoku” dzielnicowy Chełmu.
Odrębny blok zagadnień dotyczył tzw. miękkich działań na rzecz rewitalizacji. Prowadzone kiedyś przez studentów geografii społecznej prace zaowocowały stworzeniem dla Biskupiej Górki mapy potrzeb – materiały dostarczono pani dyrektor Lisińskiej. Działania zmierzające do poprawy bytu mieszkańców Biskupiej Górki, jeśli chodzi o sferę społeczną, do ich aktywizacji i twórczego rozwoju mogą się wiązać z dziedziną kultury. Warto przedstawić władzom miasta konkretny projekt, na przykład polegający na zbieraniu wspomnień, relacji i zdjęć, a więc dokumentowaniu historii zabytkowej dzielnicy, w połączeniu z konkursem literackim i fotograficznym. Na tego rodzaju projekty miasto ogłasza konkurs – można ubiegać się o grant.
Można do nagłośnienia potrzeb i problemów Biskupiej Górki oraz do jej promowania jako atrakcyjnego obszaru o szczególnych walorach historycznych, turystycznych itp. wykorzystać duże imprezy kulturalne – planuje się organizację na tym terenie festiwalu Streetwaves (maj 2012) oraz Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Plenerowych i Ulicznych FETA (lato 2012).
O niewielkie granty na konkretne, jednorazowe przedsięwzięcia mogą się ubiegać grupy nieformalne – w związku z tą możliwością głos w obradach Partnerstwa zabrały zaproszone na posiedzenie realizatorki projektu Active Citizens Anna Urbańczyk i Barbara Borowiak – projekt jest realizowany przez Gdańsk 2016 oraz British Council. Program Active Citizens – Aktywna Społeczność jest skierowany do mieszkańców i mieszkanek chcących zmienić swoje otoczenie, aktywistów i aktywistek społecznych. W jego ramach odbywają się szkolenia łączące aktywne formy nauki z mentoringiem oraz wzajemnym partnerskim uczeniem się i wydobywaniem potencjału z jednostek i grup. Realizatorki zachęcały członków Partnerstwa dla Biskupiej Górki do uczestnictwa w programie, co może przynieść korzyść całej dzielnicy – przez zaangażowanie w konkretny, choćby niewielki projekt czy przez wyrabianie nowych nawyków działania.
Podczas posiedzenia zbierano podpisy pod petycją – zaproszeniem do udziału w Partnerstwie dla Biskupiej Górki Prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza. Pismo zostanie mu wręczone podczas spotkania z mieszkańcami Śródmieścia – liczymy na przystapienie Pana Prezydenta do naszej inicjatywy. Z jego poparciem Partnerstwo powinno wywierać wpływ na instytucje odpowiedzialne za poszczególne zagadnienia, które na Biskupiej Górce stanowią obszar największych zaniedbań – to główna rola Partnerstwa.
Przygotowany został również projekt apelu do Prezydenta Miasta Gdańska, w którym osoby zaangażowane w sprawę ratowania Biskupiej Górki upominają się o poświęcenie należytej uwagi problemom tego osiedla – wkrótce apel przybierze ostateczny kształt i rozpocznie się zbiórka podpisów pod nim.
Termin kolejnego posiedzenia ustalono na 8 listopada 2011 roku.
